Αναζητώντας την ευτυχία

Διαβάζοντας Jiddu Krishnamurti στέκομαι στο παρακάτω κείμενο.

Γιατί οι άνθρωποι δεν είναι ποτέ ικανοποιημένοι; Επειδή ψάχνουν διαρκώς να βρουν την ευτυχία και νομίζουν ότι με τη συνεχή αλλαγή θα νιώθουν πάντα ευτυχισμένοι. Πηγαίνουν από τη μια δουλειά στην άλλη, από τη μια σχέση στην άλλη, από τη μια θρησκεία ή ιδεολογία στην άλλη, νομίζοντας ότι με αυτή τη διαρκή αλλαγή θα βρουν την ευτυχία. Ή, αν δεν το κάνουν αυτό, διαλέγουν κάποια λιμνάζουσα μεριά της ζωής κι εκεί αποτελματώνονται. Η ικανοποίηση είναι σίγουρα κάτι εντελώς διαφορετικό. Έρχεται μόνο όταν δεις τον εαυτό σου όπως πραγματικά είναι, χωρίς καμία επιθυμία να τον αλλάξεις, χωρίς καμία επίκριση ή σύγκριση, πράγμα που δεν σημαίνει πως απλώς δέχεσαι ό,τι βλέπεις και πας ήσυχος για ύπνο. Αλλά όταν ο νους παύει να συγκρίνει, να καταδικάζει, να αξιολογεί, κι επομένως είναι ικανός να βλέπει αυτό που είναι κάθε στιγμή χωρίς να θέλει να το αλλάξει, σ’ αυτήν ακριβώς την αντίληψη βρίσκεται το αιώνιο.

Σκέψεις πολλές και ερωτηματικά αμέτρητα. Πως θα μπορούσε άραγε να δοθεί μία συγκεκριμένη απάντηση στο ερώτημα “Τι είναι ευτυχία”. Αυτό είναι ένα θέμα που έχει απασχολήσει όλες τις επιστήμες κατά καιρούς, όπως για παράδειγμα την Ψυχολογία, τη Φιλοσοφία, αλλά ακόμα και τα Μαθηματικά και την Οικονομική επιστήμη. Σύμφωνα με ένα ορισμό για την ευτυχία, αυτή ορίζεται ως η ψυχική ικανοποίηση του ανθρώπου, προερχόμενη από την εκπλήρωση των επιθυμιών και την επιτυχία των σκοπών του.

Και πάλι όμως αναδύονται νέα ερωτήματα. Υπάρχουν κοινές επιθυμίες και στόχοι για όλους τους ανθρώπους; Εφόσον ικανοποιηθούν οι στόχοι και οι επιθυμίες μας, η ευτυχία μας διατηρείται για πάντα; Για τον Αριστοτέλη η ευτυχία συνδέεται με την ύπαρξη ελεύθερου χρόνου, ο οποίος διακρίνεται με σαφήνεια από τον εργάσιμο, καθώς, όπως τονίζει, «εργαζόμαστε για να σχολάσουμε, όπως κάνουμε πόλεμο για να εξασφαλίσουμε ειρήνη». Ενώ ο Μπέρτραντ Ράσελ στο βιβλίο του “Η κατάκτηση της ευτυχίας” μας αναφέρει ότι “για ένα μικρό παιδί ευτυχία είναι να βουτήξει τα χέρια του στα λασπόνερα και τα ανυψώσει χαρούμενο λασπωμένα”. Θα μπορούσε λοιπόν η ευτυχία να κρύβεται σε τόσο απλά και καθημερινά πράγματα. Θα μπορούσαμε μερικές φορές να διδαχτούμε από τα μικρά παιδιά, τα οποία θα βρουν την ευτυχία στο παιχνίδι, σε ένα παγωτό, σε μία αγκαλιά από τη μαμά και το μπαμπά, σε ένα φιλί για καληνύχτα.

Μπορούμε να μιμηθούμε τα μικρά παιδιά και να ακολουθήσουμε το δρόμο που εκείνα μας δείχνουν; Δεν είναι για όλους μας αυτό εφικτό και μπορεί να μην αποτελεί για όλους κοινό στόχο. Στη σύγχρονη εποχή οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν ευτυχία την υλική ευμάρεια, τα υλικά αγαθά, τα κοινωνικά αξιώματα, τη δόξα, ενώ άλλοι πιστεύουν πως οι πλούσιοι άνθρωποι είναι και ευτυχισμένοι. Στην πραγματικότητα όμως αυτό είναι ένα μύθος. Ακόμη και η κατάκτηση του πλούτου σε κάποιες περιπτώσεις δε φέρνει την ευτυχία. Αλλά ακόμη και αν φέρει ευτυχία, θα διαρκέσει τόσο όσο και ο πλούτος. Όταν ο πλούτος χαθεί, τότε χάνεται και η ευτυχία.

Να θυμηθούμε τότε τον Καζαντζάκη ο οποίος γράφει “Τρία είναι τα θεμέλια της ευτυχίας σε αυτή τη ζωή. Να κάνεις κάτι, να αγαπάς κάτι, να ελπίζεις για κάτι.” Σε κάθε άνθρωπο αυτό το κάτι είναι διαφορετικό. Χρειάζεται τόλμη, προσπάθεια, επιμονή και διαρκή εσωτερική αναζήτηση. Εξάλλου, σύμφωνα με τον Φρόυντ “δεν υπάρχει καμία συμβουλή που να κάνει για όλους. Ο καθένας πρέπει να δοκιμάσει με ποιον ιδιαίτερο τρόπο μπορεί να γίνει ευτυχισμένος.” Η ευτυχία για τον καθένα μας μπορεί να βρεθεί όταν ακολουθήσει το δρόμο της εσωτερικής αναζήτησης και γνώσης πρώτα του εαυτού του και κατ’ επέκταση των επιθυμιών του.